معرفی مقاله در فضای فرهنگی ما رواج ندارد، در حالی که ضرورت آن روشن است. مقاله مانند کتاب، یک محمل اطلاعاتی است که باید در مورد آن اطلاع‌رسانی شود. اگر اطلاع‌رسانی نباشد، چگونه علاقمندان به یک موضوع، از میان این همه مقاله و کتاب و مطالب فراوان که علاوه بر کتابها و مجلات، هر روز در سایت‌ها و کانال‌ها و شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شود خبردار شوند؟
حد اکثر کاری که در مورد مقالات می‌شود، نقد مقاله است، آن هم برای درصد اندکی از مقالات. وگرنه فراموش می‌شوند.
لذا از اساتید و اهل نظر که این سطور را می‌خوانند، به نوبۀ خود خواهش می‌کنم که دیگران را – ولو به چند سطر کوتاه – در جریان مهمترین یافته‌های خود قرار دهند.
باری، نگارنده دو مقاله در باب علم الحدیث اخیراً یافته‌ام که بسیار مختصر، به نقاط شاخص آنها اشاره می‌کنم.

یک.
مقاله «آسیبِ بسندگی به لغت‌نامه‌ها در فهم حدیث»، سید حسن فاطمی موحد. دوفصلنامه حدیث حوزه، شماره 12، بهار و تابستان 1395، ص 114 – 133.
سخن نویسنده مقاله این است که برای فهم حدیث باید شرایط زمانی و مکانی صدور حدیث و عوامل دیگر را در نظر گرفت و اکتفا به کتابهای لغت، آنهم فرهنگ‌های معاصر ما را به خطاهایی جبران‌ناپذیر می‌کشاند.
تا اینجا مطلب روشن است. نکته مهم این مقاله آن است که نُه نمونه از ترجمه‌های رایج احادیث در حوزۀ فقه و اخلاق آورده و آنها را با مبانی و احادیث مشابه مربوط مقایسه کرده و به نتایج کاربردی جالبی رسیده است.
شماره‌های پیشین این مجله از سایت دارالحدیث قابل دستیابی است. باید انتظار داشت که این شماره نیز در زمان خود در سایت بارگذاری شود.

دو.
نمونه دوم مقاله «سرچشمه‌های احادیث» نوشته سید محمدجواد شبیری (فصلنامه علوم حدیث، شماره 47، بهار 1387، ص 43 – 61). نویسنده به ابهامی در متن یک حدیث در زیارت رسول خدا صلی الله علیه و آله برمی‌خورد. برای حلّ آن ابهام، به جست و جو در احادیث مشابه می‌پردازد. برای تکمیل این کاوش، کلیدواژه‌های دیگری برای این جست و جو می‌یابد، که برخی شباهت لفظی با کلمات مورد بحث دارند و بعضی ترادف معنوی. بدین ترتیب برای حلّ مشکل آن حدیث، پیشنهادهایی ارائه می‌کند.
نویسنده مقاله که در حوزۀ پژوهش‌های حدیثی نام آشنا است و خود از دست‌اندرکاران تولید لوح‌های فشرده مرکز تحقیقات نور در قم است، در این مقاله، در کنار عرضۀ دستاوردهای خود در زمینۀ آن حدیث، از سویی راه پژوهش خود را به افراد مبتدی و متوسط می‌آموزد و از سوی دیگر، روند تحقیق خود را به پژوهشگران بازمی‌گوید تا علاوه بر فرآورده، فرآیند او را نیز بررسی کنند، بسا که راهی بهتر نشان دهند. این مقاله در تمام بانکهای اطلاعاتی رایج قابل دسترسی است.

سه.
دانشگاه تربیت مدرس از سال 1393 یک مجله دوفصلنامه با عنوان «مطالعات ترجمه قرآن و حدیث» به پژوهش در باب ترجمه قرآن و حدیث اختصاص داده که در آن مقالات مفیدی می‌توان یافت. البته بیشتر مقالات آن تا کنون باب ترجمه قرآن بوده است. این نشان می‌دهد که پژوهشگران در باب ترجمه احادیث، می‌توان مطالب و یافته‌های خود را عرضه کنند. نشانی اینترنتی مجله که تا کنون 5 شماره بطور کامل در آن موجود است، چنین است: http://qhts.modares.ac.ir/
بر اساس فراخوان مجله موضوعهای مورد نظر مجله چنین است:
- بررسی و نقد ترجمه‌های فارسی قرآن کریم
- بررسی و نقد ترجمه فارسی تفاسیر قرآن کریم نظیر المیزان و کشّاف و...
- بررسی و نقد ترجمه‌های نهج‌البلاغه، کتب روایی و حدیثی و ...
- بررسی موانع ترجمه در حوزه قرآن و حدیث
- آسیب‌شناسی ترجمه‌های قرآن و حدیث
- روش‌شناسی ترجمه قرآن کریم و احادیث شریفه
- بررسی و نقد مبانی (کلامی، فلسفی، فقهی و عرفانی) ترجمه قرآن و حدیث
- بررسی و نقد ادله جواز و یا عدم جواز ترجمه قرآن
- بررسی احکام فقهی ترجمه قرآن
- ترجمۀ قرآن کریم و راه‌های دستیابی به مبانی علمی نقد و ارزیابی آن.
- ترجمه‌های قرآن کریم و مباحث میان‌‌رشته‌‌ای (زبان‌‌شناسی، معناشناسی و ...)
- بررسی ترجمه‌های چند رسانه ای قرآن (ترجمه‌های صوتی، تصویری و ...)
- بررسی و نقد سبک‌های ترجمه قرآن و حدیث
- تاریخ ترجمه قرآن
- تأثیر ترجمه‌های قرآن بر ادبیات فارسی و ادبیات عربی و بالعکس (ساختار شناسی زبان مبدأ و مقصد، صرف، نحو، بلاغت و ...)
- ترجمه قرآن و تحولات زبانی
- ترجمه قرآن و تحولات سیاسی، اجتماعی و ...
- روشهای آموزش ترجمه قرآن
- بررسی تطبیقی ترجمه‌های زبان فارسی قرآن و ترجمه‌های دیگر زبانهای دنیا
- ترجمه قرآن و حدیث و واژه نامه‌های کهن عربی و فارسی
- ترجمه قرآن و اختلاف قرائات