سخنی کوتاه به جای مقدمه در بررسی شرح حال بزرگان فقاهت که در شهرهای مختلف اقامت دارند، نگاه عالمان مقیم شهرهای علمی به جنبه‌های علمی آن بزرگواران است، اما مردمی که در آن شهرها زندگی می‌کنند، به جنبه‌های عملی و سیرۀ رفتاری آنها نظر می‌کنند. علامۀ محقق حاج شیخ محمد تقی شوشتری فقیه و محدث و مورخ و رجالی معاصر بود که در گوشۀ شوشتر میان مردم می‌زیست و پناهگاه مردم بود، جهانی که بنشسته در گوشه‌ای. عالمان قم و نجف به کتاب رجالی و شرح نهج البلاغه‌اش توجه داشتند، ولی برای مردم شوشتر، جنبه‌های رفتاری او مانند زهد و وارستگی و مردمداری و اینگونه ویژگی‌ها اهمیت داشت که به او – حیاً و میتاً – توجهی ویژه داشتند. بیان تفصیلی این نکات فرصتی دیگر می‌طلبد. ولی در این مجال، متن رسالۀ عملیۀ ایشان – احتمالا برای نخستین بار – منتشر می‌شود. متن این رساله فتوایی که از معدود نوشته‌های فارسی محقق شوشتری است، فقط شش برگ است که به تایپ دستی رسیده و به صورت پلی کپی تکثیر شده است. این شش برگ شامل حواشی محقق شوشتری بر رسالۀ عملیّ مرحوم آیة الله خویی است که در دهه‌های اخیر در سطح گسترده موجود بوده و در دسترس همگان بوده است. لذا ایشان نظرات فتوایی خود را به این صورت به مقلّدانش اطلاع می‌داده است. در این رساله نه تنها خبری از القاب رایج و تشریفات جاری نیست، بلکه حتی صفحه عنوان و جلد خاصّی ندارد. اکنون بر اساس تصریح استاد محمد علی شرف الدین – که خود دهها سال با شیخ شوشتری رفت و آمد داشته – می‌توان به قطعیت، نسبت این رساله را به شیخ شوشتری متقن دانست. تا آنجا که در منابع مختلف دیده و شنیده و خوانده‌ام، نامی از این رساله فارسی در فهرست آثار علامه شوشتری به میان نیامده است. لذا نشر این رساله فرصتی مغتنم است برای آشنایی با نظرات فقهی فقیهی که کمتر به این جنبه شهرت یافته است. در این فرصت، بار دیگر عرض ادب و سپاس خود را به محضر حضرت استادی محمد علی شرف الدین شوشتری ابراز می‌دارد که عکسی از این رساله را در اختیار این بنده نهاد. علوّ درجات محقق شوشتری و توفیق روزافزون استاد شرف الدین را در پرتو دعای خیر حضرت بقیة الله ارواحنا فداه از خدای تعالی مسئلت می‌کنم.
