[1]
این کتاب، برگی است از بوستان فضائل اهل بیت، و سندی گویا که نشان می‌دهد همگان بدان گردن نهاده‌اند و پذیرفته‌اند. در بارۀ موارد مشابه آن بارها در این سلسلۀ یادداشت سخن رفته است و هنوز جای سخن فراوان دارد.
نویسندۀ کتاب «طُرز الوفا في فضائل آل المصطفی» احمد زین العابدین مصری شافعی متوفی 1048 قمری است که سامی الغریری با بهره گیری از دو نسخه خطی اصل کتاب و 467 منبع دیگر تحقیق کرده و دارالکتاب الاسلامی قم به سال 1428 ه.ق. در 550 صفحه منتشر کرده است.
[2]
نویسنده که خودش را «سبط سادات آل الحسن» می‌داند، کتاب را در آغاز ذی الحجۀ 1020 ه.ق. به پایان برده است.
نویسنده، ادیب شاعر صوفی شافعی از مشایخ حدیث در قاهره بود که پس از فوت عمویش ابی المواهب در جایگاه علمی او نشست. او در علوم قرآن و تفسیر نام آور بود، چنانکه در ادبیات عرب دستی داشت و دیوان شعرش بر آن گواهی می‌دهد. وی با افتخار، نسب خود را در فصل بیست و پنجم همین کتاب برشمرده که بر اساس آن نسبش به حسن مثلث یعنی نوۀ امام مجتبی علیه السلام می‌رسد.
عنوان برخی از کتابهایش چنین است: روضة المشتاق و بهجة العشاق، رشف الزلال (در تراجم)، الکوکب الوهاج فی هدایة الحاج (سفرنامۀ منظوم حج)، لسان المحبّة، زهرة البستان، قبض الغیاض (مواعظ)، لسان الحقیقة و المجاز.
این کتابها همه مخطوط باقی مانده و نسخه‌های آنها در کتابخانه دانشگاه ریاض موجود است.
[3]
محقق کتاب را بر اساس دو نسخۀ خطی تصحیح کرده است: نسخۀ معهد المخطوطات قاهره و نسخۀ کتابخانه سلیمانیۀ اسلامبول.
در فرآیند تحقیق متن، علاوه بر مستندسازیِ احادیث وارده در متن، تعلیقات مفصّل و تحقیقی در پانویس آورده که هر کدام از آنها را می‌توان مقاله‌ای مستقل و معتبر دانست. فهرستی از این تعلیقات در سطور آینده خواهد آمد.
[4]
مؤلف کتابش را در چهار باب سامان داده است:
باب اول – در بارۀ آیۀ «قل لا أسئلکم علیه أجرا إلّا المودّة في القربی».
باب دوم – در فضائل اهل بیت بطور کلی و اجمالی
باب سوم – در فضائل حسنین و سیدة نساء العالمین [علیهم السلام]
باب چهارم – در فضائل «سیدنا علی رضی الله تعالی عنه» که خود 25 فصل دارد. به عناوین این فصول (و شماره فصول در کمانک) به اختصار اشاره می‌شود:
نسب (1)، کنیه (2)، صفت (3)، اسلام آوردن (4)، من کنت مولاه (5)، منزلت (6)، مؤاخات (7)، وصایت (8)، علم (9)، حدیث سدّ الابواب (10 و 11)، افضلیّت (12)، مراعات و اجابت دعا (13 و 14)، بشارت به بهشت (15)، نظر به او (16)، باب جامع در مناقب حضرتش (17)، رایت و فتح خیبر (18 و 21)، بشارت به حضرتش (19)، صدقاتش (20)، شجاعت (22)، محبتش (23)، بیعت و خلافت (24).
نود صفحۀ پایانی کتاب به فهارس فنی (آیات، احادیث و منابع تحقیق) اختصاص دارد.
[5]
اشاره شد که تعلیقات محقق را باید کتابی مستقل دانست که در پانویس این کتاب جای گرفته است. برخی از این تعلیقات، خود به مثابۀ یک مقالۀ کوتاه و گویا، مهمترین نکات در بارۀ موضوع خود را عهده دار شده است. برای مزید استفاده از آنها، فهرستی مختصر بیان می‌شود.
آیات قرآن
آیۀ مودت قربی ص 59 – 64
آیۀ تطهیر ص 89 – 91، 93 – 103، 208 – 232
آیۀ مباهله ص 107 – 109
آیۀ ولایت ص 124 – 130
احادیث
حدیث غدیر ص 36 – 57 (معنای مولی ص 109 – 121)
حدیث منزلت ص 134 – 144
ادعوا الیّ حبیبی ص 152 – 154
حدیث ابن عباس ص 210 – 212
ذریه پیامبر در صلب حضرت امیر ص 235 – 239
حدیث عفیف الکندی ص 316 – 321
حدیث مؤاخاة ص 347 – 351
حدیث رایت ص 390 – 396
حدیث طیر مشوی ص 426 – 430
مناقب علوی ص 406 – 410
کنیه ابوتراب ص 299 – 302
مباحث تاریخی
تاریخ شهادت حضرت زهرا علیها السلام ص 277 – 281، 204 – 206
تزویج حضرت زهرا و حضرت امیر علیهما السلام ص 259 – 262، 271 – 273
نحوه دعوت و تبلیغ پیامبر به دین ص 287 – 297
تلاش معاویه برای تحریف حقایق ص 306 – 307
سبقت حضرت امیر در اسلام آوردن ص 309 – 313
آخرین لحظات عمر پیامبر ص 354 – 356
ابلغ سورۀ برائت توسط حضرت امیر ص 396 – 399
لیلة المبیت ص 400 – 404
بیعت و خلافت حضرت امیر ص 431 – 435
زواج ام کلثوم ص 75 – 77
صحابه ص 70 – 75
در بارۀ شخصیت‌ها
عمار یاسر ص 380 – 383
مسلم بن عقیل ص 78 – 80
حمزة بن عبدالمطّلب ص 80 – 85
عباس بن عبدالمطّلب ص 85 – 87
عکرمة بن عبدالله ص 88 – 89
[6]
احیای هر یک از این گونه کتابها جهادی است مأجور برای مبارزه با تلاش شیطانی کتمان حقایق که در طول سده‌ها در پیش گرفته بودند.
امید که این جهاد از دست اندرکاران تحقیق و نشر این کتاب، در آستانۀ حضرت خاتم الأوصیاء رحمة للعالمین امام مهدی صلوات الله علیه و علی آبائه الطاهرین مقبول افتد و همگان از برکت این اقدام بهره ور شوند. آمین.

پنجشنبه ۲۰ آبان ۱۴۰۰ ساعت ۱۰:۲۸