مقدمه
ملا محمد علی فاضل خراسانی (1262 – 1342 ق.) شرحی ناتمام بر دعای عرفۀ حضرت سید الشهداء علیه السلام دارد که با تصحیح استاد سید جلال الدین آشتیانی منتشر شده است (مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی، 1381 ش.).
این شرح تا جملۀ «وفّقتني لما یُزلفني لدیک» رسیده و به اتمام نرسیده است. آنچه چاپ شده، از آغاز دعا تا همین جمله است.
فاضل خراسانی ضمن شرح عبارت «و للجبابرة قامع» (ص 147...
پنجشنبه ۲ دي ۱۴۰۰ ساعت ۱۰:۳۸
مقدمه
در روزهای اخیر، به مناسبت یکی از کارهای دانشگاهی در موضوع اخلاق حرفه‌ای کتابداری، به چند حوزۀ دیگر در حیطۀ اخلاق حرفه‌ای سرک کشیدم. برای هفت عنوان دیگر (علاوه بر اخلاق حرفه‌ای کتابداری) چند منبع (مقاله و کتاب) نوشتم؛ نه به عنوان استقصاء یا گزینش ویژه‌ای، بلکه در حدّ عنوان که در فرصت اندک به یادم می‌آمد یا از قبل دیده بودم و می‌شناختم. باری، شاید همین...
پنجشنبه ۲ دي ۱۴۰۰ ساعت ۱۰:۳۲
اشاره
موضوع این یادداشت، مروری بسیار سریع است بر کتابی که محدثان زیدی در باب حکمت‌های علوی از طریق عبدالعظیم حسنی از امام جواد علیه السلام روایت کرده‌اند. این کتاب در سالهای اخیر، به دست استاد محمد عافی خراسانی تحقیق شده و دار الحدیث آن را منتشر کرده است.
چند نکته مقدماتی
1.در بارۀ جناب عبدالعظیم حسنی از دو منظر می‌توان نگریست: یکی شخصیتی مورد احترام و...
شنبه ۲۰ آذر ۱۴۰۰ ساعت ۱۱:۳۴
مقدمه
1.این ابیات از آغاز کتاب «باغ مؤمنین» نقل شده است، منظومه ای در حدود چهل صفحه، سرودۀ سید محمد وزیر فرزند مفتی سید محمد عباس شوشتری. چاپ سنگی مطبعۀ اثنا عشری به اهتمام سید عابد علی.
2. ناظم این منظومه یکی از عالمان شوشتری الاصل از خاندان محدث شهیر سید نعمت الله جزایری است که مانند پدر بزرگوار و پرکارش در هند می‌زیسته است.
3. در اهمیت و فواید توجه به این منظومه...
چهارشنبه ۱۷ آذر ۱۴۰۰ ساعت ۶:۳۶
مقدمه
در عرصۀ عرشۀ شعر، آنگاه که واژه‌ها در ستایش ستودنی ترین ممدوح، یعنی رسول خدا و خاندان نور علیهم السلام، به کار گرفته شود، شاهکارهایی پدید می‌آید که به لحاظ درونمایه، عمر جاودانه می‌یابند.
این حقیقت آنگاه اوج بیشتر می‌گیرد که قلم شعر در دست عالِمان دین شناس دردآشنا باشد که استوارترین مضامینِ وحیانیِ را از کتاب خدا و سنت معتبر برگیرند و در زیباترین...
يكشنبه ۱۴ آذر ۱۴۰۰ ساعت ۳:۱۹
1.آينده ى روشن بشر، حقيقتى است روشن، بديهى، فطرى، مسلّم و قطعى، كه تمام پيروان مكاتب، با اندكى تعقّل پذيرفته‌اند و می‌پذيرند. البتّه اين انديشه ى فطرى جهانى، در اسلام، روشنتر از ديگر مكاتب و اديان منسوخه، تبيين شده و در ميان فرقه هاى مختلف اهل قبله، تشيّع بيش از ديگر گروهها به ذكر جزئيّات ـ بر اساس منابع وحيانی ـ پرداخته است. اين مدّعا، مستند به ادلّه ى چندى است...
چهارشنبه ۳ آذر ۱۴۰۰ ساعت ۱۲:۴۰
مقدمه نشر کاتبان
چند سال پیش یکی از سایت‌های خبری به مناسبت روز حجاب و عفاف پرسش‌هایی از این بنده مطرح کرد که در پی می‌آید. پاسخ‌هایی مکتوب نوشتم و فرستادم که به تفصیل گرایید. اکنون به یاد ندارم که منتشر کردند یا به دلیل آنکه بیش از حجم مورد نظر آنها بود، از نشر آن خودداری شد. به هر حال، از آنجا که این مطلب هنوز مسألۀ جامعۀ ما است و من کوشیدم صادقانه و صریح سخن...
چهارشنبه ۳ آذر ۱۴۰۰ ساعت ۱:۲۲
اشاره
در تاریخ 21 آذر 1395 جلسه کتابخوان توسط نهاد کتابخانه‌های عمومی استان قم برگزار شد. در این جلسه که با مشارکت انجمن کتابداری استان قم به مناسبت هفتۀ پژوهش و با حضور اساتید، دانشجویان و کتابداران استان برگزار شده بود، شش کتاب معرفی شد:
1.تعامل اطلاعاتی انسان/ رایا فیلد. معرفی: یعقوب نوروزی.
2.فراداده‌ها / سید مهدی طاهری و .... معرفی: مرتضی محمدی استانی.
3.جستجوی...
چهارشنبه ۳ آذر ۱۴۰۰ ساعت ۱:۰۹
[1]
در وانفسای کتابسازی‌ها و نشر گستردۀ آثاری بی ثمر – که فایدۀ چندانی بر آن مترتب نیست و تنها کاغذ کشور و وقت خوانندگان را به باد می‌دهد و فضای محدود کتابخانه‌ها را اشغال می‌کند – گاهی کتابهایی به چشم می‌خورد که به راستی خستگی از جان می‌زداید و توانی دیگر به انسان می‌دهد و امیدی بر می‌انگیزد که هنوز هستند کسانی که به مسئولیت بیندیشند و فرصت‌ها را نسوزانند....
چهارشنبه ۲۶ آبان ۱۴۰۰ ساعت ۱۰:۴۳
[1]
این کتاب، برگی است از بوستان فضائل اهل بیت، و سندی گویا که نشان می‌دهد همگان بدان گردن نهاده‌اند و پذیرفته‌اند. در بارۀ موارد مشابه آن بارها در این سلسلۀ یادداشت سخن رفته است و هنوز جای سخن فراوان دارد.
نویسندۀ کتاب «طُرز الوفا في فضائل آل المصطفی» احمد زین العابدین مصری شافعی متوفی 1048 قمری است که سامی الغریری با بهره گیری از دو نسخه خطی اصل کتاب و 467 منبع...
پنجشنبه ۲۰ آبان ۱۴۰۰ ساعت ۱۰:۲۸
بارها در این زمینه به ما گفته شده و هشدار داده‌اند که: هر چه نعمتی والاتر، شکر آن نیز والاتر و ناسپاسیِ آن زیانبارتر.
کلام گویای جواد الائمه علیه السلام راه را بر هر عذر و بهانه‌ای می‌بندد: «نعمة لا تُشکر کسیّئة لا تُغفر». اما این همه بیانها، گویی تلنگری می‌خواهد تا خفتگانی همچون نگارندۀ سیاه نامه را از خواب غفلت بیدار کند؛ و وظیفۀ فراموش شده‌اش را به یادش...
پنجشنبه ۲۰ آبان ۱۴۰۰ ساعت ۱۰:۲۱
پس از نشر یادداشت این بنده در مورد کتاب مرحوم عطاردی استاد روحانی علی آبادی نقدی بر آن نوشتند که توسط استاد نوراللهیان به دستم رسید. با تشکر از هر دو بزرگوار این نوشتار برای استفادۀ اهل تحقیق منتشر می‌شود. عبدالحسین طالعی
***
1. به نظرم مسند امام حسسن عسکری علیه السلام ترجمه هم دارد و چاپ هم شده است. [ترجمه استاد محمد رضا عطایی، چاپ انتشارات عطارد].
2. معنای...
چهارشنبه ۱۹ آبان ۱۴۰۰ ساعت ۹:۴۷
[1]
کتاب جامع الشروح و الحواشی کتابی است در سه مجلد، جمعاً بیش از 2170 صفحه، که المجمع الثقافی در ابوظبی به سال 1425 ق./ 2004 م. منتشر کرده و نسخۀ الکترونیک آن اخیراً به دست نگارندۀ سطور رسیده است.
این کتاب، فهرستی از منابع وابسته به کتابهای اصلی است که ذیل چند عنوان آمده است: شرح، حاشیه، حاشیة الحاشیة، تقریر، مختصر، نظم المتن، تخریج الاحادیث، تخریج الشعر أو الشواهد،...
سه شنبه ۱۸ آبان ۱۴۰۰ ساعت ۱۰:۱۷
مسند، گونه‌ای از کتاب حدیثی است که در آن، «احادیث نقل شده از یک راوی در کنار هم و با محوریت او گردآوری می‌شوند... کتاب تحف العقول [نوشته ابن شعبه حرانی در قرن چهارم] را می‌توان نمونه‌ای از مسند نویسی شیعی بر شمرد... عیون اخبار الرضا علیه السلام [نوشته شیخ صدوق در قرن چهارم] نیز نمونه‌ای از مسند نویسی است...» طباطبایی، سید محمد کاظم. تاریخ حدیث شیعه، ج 2، عصر غیبت. قم:...
دوشنبه ۱۷ آبان ۱۴۰۰ ساعت ۱۰:۰۵
این اصل، بدیهۀ عقل است که: «انسان زیر زبانش پنهان شده است». شاعر زیبا گفته است: تا مرد سخن نگفته باشد / عیب و هنرش نهفته باشد.
کلمات هر کسی خصوصاً بزرگان آینه‌ای هستند که گوینده را در آن آینه می‌توان به خوبی دید. آنگاه بیننده مجالی می‌یابد که محیط پیرامون گوینده را بررسی کند و آنگاه بیندیشد که آیا این بزرگ، چنان ارزشهایی را از محیط پیرامون خود فرا گرفته یا عامل...
يكشنبه ۱۶ آبان ۱۴۰۰ ساعت ۱۱:۵۰
نمایش ایمیل به مخاطبین
نمایش نظر در سایت
آقای دکتر طالعی
اینجانب حامد نصرالهی دانشجوی رشته علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران از شاگردان دکتر پهلوان و معارف هستم خواهشمندم ایمیل خود را جهت ارزیابی علمی به تحقیقاتم به ایمیل من ارسال کنید.
با تشکر
آقای دکتر طالعی
اینجانب حامد نصرالهی دانشجوی رشته علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران از شاگردان دکتر پهلوان و معارف هستم خواهشمندم ایمیل خود را جهت ارزیابی علمی به تحقیقاتم به ایمیل من ارسال کنید.
با تشکر
در پاسخ به آقای نجابت ضمن سپاس گزاری عرض می کنم :
1. کاش مأخذ اطلاعات مفیدشان را برای استفاده دیگر کاربران کاتبان می‌نوشتند.
2. در آن ایام مختصر، فرصت بررسی دفتر ثبت مخطوطات نبود. قاعدتاً نکات ارزشمند دیگر از آنجا پیدا می‌شود.
3. نگارش زندگینامه تحلیلی و کامل علامه امینی و تاریخچه دقیق کتابخانه موکول به جمع همین گونه اطلاعات است که تا کنون کمتر به فکر آن بوده‌ایم.
4. منابع مهمی از تاریخ شفاهی را که به کار این تحقیق می‌آمد، از دست داده‌ایم. خدا کند که فرصت بررسی این گونه اسناد را از دست ندهیم.