بسم الله الرحمن الرحیم
یکی از عالمان برجسته سده سیزدهم، مرحوم سید علی شوشتری (متوفی 1283) بوده که در غالب کتابهای تراجم فقط به بیان روابط علمی و عملی او با شیخ انصاری اشاره شده است. نماز خواندن او بر پیکر شیخ به وصیت او قطعی است. البته شماری داستانهای غیر مستند و مبهم در وادی سلوک نیز در بارۀ او در کتابها آمده است. شاید از مجموع این قضایا بتوان استنباط کرد که او خود میل به انزوا و گمنامی داشته است. و العلم عندالله.به هر حال، تا کنون به چند منبع مستند در باره اش رسیده ام که اشاره میشود:
1. سید حسن صدر کاظمی صاحب تأسیس الشیعه اجازه مفصلی دارد به نام بغیة الوعاة که حکایت مفصل و مفیدی از سید علی شوشتری نقل کرده است. البته به واسطه سید محمد کاظم یزدی. رجوع شود به مجله کتاب شیعه شماره 7 – 8 ص 462 – 463.
2. سید محمد جزایری که از خاندان جزایری بود، در دو کتابش در باره سید علی شوشتری مطلب دارد که هر دو در سالهای قدیم چاپ شده اند: یکی نابغه فقه و حدیث (شرح حال سید نعمة الله) دوم: شجره طیبه یا برگی از تاریخ خوزستان که در باره سادات جزایری است.
3. طبعا اگر کسی بخواهد در مورد مرحوم شوشتری کار جدی بکند، باید این گونه منابع را بجوید و به آنها استناد کند نه داستانهای مشهور و غیر مستند.
4. این مطلب کوتاه که در پی میآید، شاید تنها متن مکتوبی باشد که از سید علی شوشتری موجود است. این متن، اجازه روایی سید علی شوشتری است به عالم ذوفنون معاصرش ابن داوود همدانی (سجع نویس مشهور، متوفی 1305) که به درخواست همدانی برایش نوشته است. ابن داوود پس از نقل اجازه کوتاه شوشتری مختصری در باره اش نوشته و نسب او را باز میگوید. همدانی این اجازه را همراه با برخی از اجازات خود در کتاب «الشجرة المونقة» گرد آورده که نسخه خطی آن در کتابخانه آیة الله مرعشی به شماره 5442 بوده و اکنون در دست تحقیق و چاپ است. پیش از این، از ابن داوود، رسالهای در شرح سفر شیخ جعفر شوشتری به تهران در سال 1302 منتشر شده بود، آکنده از سجع به نام «غنیمة السفر فی احوال الشیخ جعفر». نیز مجموعهای از مکاتبات ابن داوود در کتابخانه مجلس هست به عنوان «نامه نامی» که رسول جعفریان در پیام بهارستان چاپ کرده است.
مطالبی از محمد بن عبدالوهاب (ابن داوود)
از نسخه خطی کتاب الشجرة المورقة و المشیخة المونقة
(مجموعه اجازات ابن داوود، نسخه مرعشی شماره 5442)
برگ 24 – 25
بسم الله الرحمن الرحیم
صورة ما کتبته إلی من انتهت إلیه الریاسة بعد شیخنا المرتضی و جاء الخلافة و کانت له قدر أو قضاء الحاج السید علی بن محمد الموسوی التستری مستجیزاً منهبسمه تعالی
المعروض علی سیدنا الأعزّ و من إذا حکم أصاب المخزّ، أنّ الإجازة و إن کانت سنّة إلّا أنّ الأصحاب لم یتسامحوا فیها، بل اعتنوا بأحکام مبانیها حفظاً للدین عن الزّلل و صوناً من الخطل، إذ لابدّ من حفظ عُری هذه السلسلة الکریمة عن الانفصام، و یجب اتّصال هذه العنعنة القویمة القدیمة بمن بهم الاعتصام، و یجب علی من رام ذلک أن یغوص فی بحار معادنها و یجهد بالطلب فی تحصیلها من مواطنها.فلذلک کلّفت سیدنا الأجلّ و من إذا حلّ أضاء المحلّ بما کلّفت و ألّفت بینی و بینه بما ألّفت، و أنا و إن لم أکن أهلاً لأن اندرج فی هذه الدرج لکن ینظم مع اللؤلؤ السبج، فالتمس من أخلاقه الکریمة و سجایاه القویمة و صفاته المستقیمة و حالاته التی هی علی نهج الاستواء مقیمة، أن یحرّر ما ینشعب به الطرق و یستضیء منه الافق، ثمّ یختم بخاتمه الشریف لیکون ختامه مسکاً و یکتسب بذلک من الله تعالی اجراً و نسکاً.
حرّره الراجی رحمة ربّه الودود، الآمیرزا محمد بن عبدالوهاب الهمدانی ابن داوود عفی الله عنهم فی شوال سنة 1281.
صورة ما کتبه متّعنا الله به فی الجواب:
بسم الله الرحمن الرحیم
حمداً لعلیّ انتهت إلیه سلسلة الوجود و أجاز نبیه محمداً بعطاء جزیل وافر فحاز کلّ سعود صلی الله علیه و علی آله الشفعاء یوم الورود و الوعود.و بعد، فلمّا کان العبد الصالح الأمجد العادل العالم المعتمد، ولدنا المجتهد الآمیرزا محمد بن عبدالوهّاب الهمدانی وفّقه الله تعالی قابلاً للروایة مستعدّاً للدارایة، اجزت له أن یروی عنّی ما أرویه عن السید السند الأجلّ إمام الجمعة و الجماعة فی تستر، السید حسین بن السید الأجلّ السید عبدالکریم الموسوی التستری عن أبیه المذکور عن جدّه السید الأجلّ السید عبدالله شارح النخبة عن أبیه الأجلّ السید نور الدین1
و هذا یروی عن الحرّ بلاواسطة اجاز له فی المشهد الرضوی. منه
الشیخ المحدث الحرّ العاملی عامله الله بلطفه الخفیّ
و منهم: ابوه السید السند الاجلّ نعمة الله الحسینی الموسوی التستری رحمه الله عن مشایخه العظام.
و کذا أجزت له أن یروی عنی ما أرویه عن الشیخ الأجلّ الشیخ مرتضی بن محمد امین الأنصاریّ أمطر الله تعالی علیه سحائب رضوانه عن الشیخ الجلیل المولی أحمد النراقیّ عن مشایخه منهم بحر العلوم السید محمد مهدی الطباطبائی عن مشایخه.
و السید حسین الذی أروی عنه یروی أیضاً إجازة عن صاحب الریاض السید علی الطباطبائی رحمه الله تعالی عن مشایخه.
و أشترط علیه ملازمة الاحتیاط و مجانبة التفریط و الإفراط و أن لا ینسانی من الدعوات، کما لا أنساه فی جمیع الأوقات، و أنا الراجی علی بن محمد الموسوی التستری.
انتهی کلامه.
و هذا السید له النسب الوضاح، فإنّه ابن محمد بن طیّب بن محمد بن نورالدین بن نعمة الله بن عبدالله بن محمد بن حسین بن أحمد بن محمود بن غیاث الدین بن مجد الدین بن نورالدین بن سعد بن عیسی بن موسی بن عبدالله بن أبی الحسن علیه السلام.
و أستبعد بعض قرب النسب من المعصوم هذا القرب، و أحتمل أن یکون سطر أو أکثر ساقط من البین، و الله العالم.
- و هذا یروی عن الحرّ بلاواسطة اجاز له فی المشهد الرضوی. منه
يكشنبه ۲۷ دي ۱۳۹۴ ساعت ۱۰:۱۰
نمایش ایمیل به مخاطبین
نمایش نظر در سایت
۲) از انتشار نظراتی که فاقد محتوا بوده و صرفا انعکاس واکنشهای احساسی باشد جلوگیری خواهد شد .
۳) لطفا جهت بوجود نیامدن مسائل حقوقی از نوشتن نام مسئولین و شخصیت ها تحت هر شرایطی خودداری نمائید .
۴) لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید .